Dieta bezglutenowa jest naprawdę modna - jej popularność rośnie z dnia na dzień. Jest ona stosowana oraz polecana przez wiele osób, które prężnie działają w mediach społecznościowych – czy to z powodu mody, czy chęci zrzucenia kilku zbędnych. Są jednak i tacy, którzy glutenu muszą unikać z powodu problemów zdrowotnych. Jedną z chorób autoimmunologicznych, która wiąże się z koniecznością wykluczenia z diety mieszanki gluteniny i gliadyny, jest celiakia. W jej przypadku nawet niewielka ilość glutenu może wywołać szereg trudnych do zniesienia dolegliwości.
Co to jest celiakia?
Co oznacza, że jest to choroba o charakterze autoimmunologicznym? Kiedy w organizmie znajdzie się gluten, ciało zaczyna atakować własne tkanki, którymi w tym przypadku są po prostu kosmki jelitowe. Do typowych objawów celiakii, zalicza się:
- spadek masy ciała;
- utrzymujące się biegunki;
- wymioty;
- silny ból brzucha.
Do tego dochodzą zaparcia, wzdęcia, a nierzadko również anemia. Organizm jest bardziej podatny na choroby, co skutkuje częstymi infekcjami. W przypadku dzieci celiakia może doprowadzić do poważnych zaburzeń w rozwoju. Specjaliści wskazują również na objawy nietypowe, które stwierdza się u chorych na celiakię. Zalicza się do nich:
- problemy skórne;
- bóle głowy;
- bóle stawów;
- wysoki poziom cholesterolu we krwi.
Do tego mogą dochodzić zaburzenia nastroju z depresją włącznie.
W czym znajduje się gluten?
Gluten to białko, które znajduje się w:
- pszenicy;
- życie;
- jęczmieniu.
Występuje między innymi w kaszy kuskus, a także bulgur. Bardzo często zawierają go też produkty bazujące na owsie, co jest jednak wynikiem wykorzystywania w zakładzie produkcyjnym innych zbóż. Osoby cierpiące na celiakię, które nie wyeliminują z diety glutenu, muszą liczyć się nawet z zanikaniem kosmków jelitowych. Niestety bez nich proces trawienny nie może przebiegać prawidłowo.
Co należy wykluczyć z diety, chorując na celiakię?
Osoby zmagające się z celiakią muszą przede wszystkim wykluczyć z diety wszystko to, co zawiera bądź może zawierać gluten. Absolutnie zakazane jest więc pieczywo z wymienionych wyżej zbóż. Tyczy się to również ciast, ciasteczek, makaronów, a nawet bułki tartej. Bardzo ważne jest, aby dokładnie czytać etykiety znajdujące się na kupowanych produktach. Producenci mają bowiem obowiązek informowania o zawartości glutenu. UWAGA: jeśli na opakowaniu zauważysz informację, że dany produkt może zawierać gluten, lepiej zrezygnuj z jego zakupu.
Dietetycy coraz częściej podkreślają, że w leczeniu celiakii duże znaczenie ma eliminacja nie tylko samego glutenu. Ograniczyć należy również spożycie cukru, który niekorzystnie wpływa na odporność. W przypadku chorób autoimmunologicznych jest to szczególnie istotne. Jeśli zmagasz się z tą chorobą, zrezygnuj także z:
- produktów zawierających tłuszcze trans;
- wysoko przetworzonego jedzenia.
- Niektórzy zalecają wykluczenie nabiału. Przy stwierdzonej nietolerancji glutenu warto zbadać również nietolerancję laktozy, ponieważ jak twierdzą lekarze, często występują one jednocześnie. Co mogą jeść osoby chorujące na celiakię?
Leczenie celiakii to nie tylko wykluczanie z diety produktów zawierających gluten. Należy zadbać o to, aby na talerz trafiały pełnowartościowe posiłki dostarczające niezbędnych witamin i minerałów. Dlatego tak ważne jest, aby osoby chore sięgały po:
- dobrej jakości mięso będące doskonałym źródłem białka;
- warzywa, które powinny stanowić podstawę żywienia;
- owoce;
- dobrej jakości tłuszcze;
- kiszonki, które zasiedlają układ pokarmowy dobrymi bakteriami.
Dostępne są już owsiane mąki bezglutenowe, które możesz kupić, jeśli chcesz upiec niezawierający glutenu chleb owsiany. Wybierając gotowe mieszanki bezglutenowe, przyrządzisz bezpieczne dla chorujących na celiakię naleśniki oraz pierogi, upieczesz również ciasta. Ciekawą propozycją są bezglutenowe przekąski, do których zalicza się chipsy warzywne.
Jeśli chodzi o warzywa, pamiętaj, że w przypadku nasilonych problemów ze strony układu pokarmowego na początku możesz sięgać po te ugotowane. Dobrze sprawdzają się również koktajle. Z czasem – kiedy Twój stan zdrowia się poprawi – możesz włączyć do diety warzywa surowe. Duże znaczenie w przypadku osób chorych na celiakię ma także odpowiednie nawodnienie organizmu. Wypijanie przynajmniej dwóch litrów wody dziennie to sposób na to, aby ułatwić regenerację kosmkom jelitowym.
Celiakia to choroba, która zawsze wymaga zastosowania odpowiedniej diety. Bez wykluczenia produktów zawierających gluten nie znikną objawy ze strony układu pokarmowego. Chorzy powinni pamiętać, że nawet śladowa ilość tego białka może generować dolegliwości. Dlatego tak ważne jest, aby świadomie podchodzić do odżywiania, wykluczając to, co może szkodzić.